کارفرما: معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی
موقعیت: مجموعۀ شهری تهران – البرز
رشد روزافزون شهرنشینی و تمرکز شدید جمعیت و فعالیت در مناطق کلان شهری کشور، موجب شد تا در سال 1374 ، سندی با عنوان «طرح ریزی و مدیریت مجموعه شهری تهران و سایر شهرهای بزرگ کشور و شهرهای اطراف آن‌ها» از سوی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران تنظیم و تصویب شود. این مصوبه آغازی بر ورود رسمی و قانونی مفهوم «مجموعه شهری» به حوزه شهرسازی ایران بود. در راستای ورود به برنامه ریزی مجموعه‌های شهری، اولین اقدام در این زمینه، معطوف به تهیه طرح «مجموعه شهری تهران » (شامل استان های تهرانو البرز فعلی) شد و قرارداد تهیه این مطالعات، در اواخر دهه 1370 با «مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی ومعماری ایران» بسته شد تا اولین طرح از این نوع، به عنوان پایلوت برای مجموعه شهری پایتخت تهیه شود. این طرح در نهایت در سال 1381 به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری و در سال 1382 به تصویب هیئت دولت رسید. با توجه به این که افق طرح نخست مجموعه شهری تهران، تا سال 1400 بوده است؛ از سال 1399 مذاکرات مابین وزارت راه و شهرسازی و مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران در خصوص انجام مطالعات بازنگری طرح مجموعه شهری مذکور شروع شد و در نهایت در شهریور 1401 منجر به عقد قرارداد «طرح (بازنگری) مجموعه شهری تهران-البرز» با این مرکز شد. محدوده مطالعات و برنامه ریزی در این طرح، هر دو استان تهران و البرز بوده و این مطالعات تلاش دارد تا با در نظر گرفتن جریان‌ها و ارتباطات عملکردی پیچیده میان این دو استان و وضعیت جمعیت و فعالیت در این مجموعه شهری، منجر به یک طرح راهبردی فضایی ( Strategic Spatial plan ) در راستای تعادل‌بخشی به این منطقه شود. امید است تا با سنتز مفاهیم و چارچوب های به روز برنامه ریزی فضایی راهبردی و برنامه ریزی همکارانه و مشارکتی در کنار استفاده از تجربیات موفق جهانی و توجه به بافت و زمینه محلی، این طرح همانند طرح نخست ( 1381 )، تبدیل به الگویی نوین برای تهیه طرح‌های مجموعه شهری دیگر در کشور شود.